Door: Rutger Jongejan
Eerbeek is bekend om haar papierindustrie. Afval van deze industrie kwam terecht op een stortplaats aan de Doonweg, net buiten het dorp.
Begin 2020 werd besloten om op de voormalige stortplaats een zonnepark aan te leggen. Iets meer dan 15.000 zonnepanelen op 6 hectare grond.
Om die zonnepanelen te kunnen plaatsen was het nodig om een extra laag op het papierpulp aan te leggen. Er werd gekozen voor staalslakken, een afvalproduct van Tata Steel uit IJmuiden. En dat is niet geheel onomstreden.
Wanneer je een wandeling maakt door het groen van de Doonweg, kan je niet direct zien dat daarachter een berg ligt, die voor gezondheidsklachten en milieuschade kan zorgen.
Over de stortplaats is een grote berg Staalslakken gestort: Maar liefst 250.000 ton staalachtig materiaal, dat vol zit met zware metalen en ongebluste kalk.
Het gaat om een afvalproduct van de staalproductie in de Hoogovens van Tata Steel in IJmuiden. Het wordt vaker gebruikt als ondergrond bij de aanleg van bijvoorbeeld wegen. Het is dan afgedekt met speciale materialen, om te zorgen dat de afvalstoffen niet in het grondwater terecht kunnen komen.
In Eerbeek liggen de Staalslakken open en bloot. De gebruikte hoeveelheid staat gelijk aan 1/3 van totale jaarproductie van Tata Steel. Omwonenden klagen over branderige ogen en spontane bloedneuzen. Dit wordt veroorzaakt door de ongebluste kalk, die al vrij komt bij een klein beetje wind.
Maar er spelen ook andere risico’s: Als het regent komen er zware metalen vrij en soms zoveel, dat de ringsloot rond het zonnepark deze niet kan verwerken. De afvalstoffen komen dan in het grondwater terecht, wat een negatief effect kan hebben op de bodem en levende organismen. Recent berichte het RIVM bij het actualiteitenprogramma 1Vandaag dat de risico’s voor bijvoorbeeld het bodemmilieu zijn onderschat.
Volgens onderzoeksbureau Arcades zijn er onvoldoende beheersmaatregelen getroffen. Er is nog geen sprake van schadelijke milieu effecten, maar er moeten wel maatregelen worden genomen om dit in de toekomst te voorkomen. De vijver waarin afvalwater wordt opgevangen, zal worden vergroot. Ook komt er een extra afdichtende laag bovenop de Staalslakken. Dat laatste kan nog wel even duren, want de afvalberg slinkt een meter per jaar en is daarom niet stabiel genoeg om nu te bewerken.
Platform ONSEerbeekBrummen en GroenLinks zijn er niet gerust op en vragen de papierindustrie en de provincie om eerder in actie te komen.
