Opnieuw geen herfststorm

De herfst verliep vrij zacht en de seizoensgemiddelde temperatuur levert met 12,4 graden waarschijnlijk de op vijf na warmste herfst ooit gemeten op. Gemiddeld over het land was de herfst met 160 millimeter flink droger dan gemiddeld. Nevel, mist en laaghangende bewolking zorgden voor een sombere afsluiting van de herfst, maar gemiddeld was het met 365 zonuren ongeveer 15 uur zonniger dan normaal.

De herfstmaanden verliepen dit jaar allemaal warmer dan gemiddeld. De warmste dag kwam al vroeg in de herfst voor. Op 8 september werd het 26,8 graden in De Bilt. Voorlopig komt de seizoensgemiddelde temperatuur op het hoofdstation op 12,4 graden uit. Dat is flink warmer dan het gemiddelde van 11,2 graden. Sinds de start van de temperatuurmetingen zou dit de op vijf na warmste herfst betekenen. De laatste jaren is een zachte herfst eerder regel dan uitzondering en de jaartallen die het lijstje aanvoeren zijn allemaal afkomstig uit de 21ste eeuw. Met 13,6 graden is 2006 de warmste herfst ooit.

Officiële vorst kwam laat

De eerste officiële vorst liet door het zachte weer relatief lang op zich wachten. Pas op 22 november koelde het in De Bilt af naar -0,8 graden. Meestal komt het kwik hier in de eerste week van november op neushoogte al onder nul uit. Dieper landinwaarts kwam het op 16 oktober tot de eerste lokale vorst en de meetstations in Enschede en Ell beten het spits af. Ook later in de herfst klaarde het in het oosten en zuidoosten flink op en moesten autoruiten ijsvrij gemaakt worden. Soms moest ook in andere delen van het land ruiten worden gekrabd.

De zon kreeg het steeds moeilijker

September stond in het teken van zacht en flink zonnig nazomerweer. De zon scheen met een totaal van 178 uur zo’n 20 uur langer dan gebruikelijk. Naarmate de herfst vorderde kreeg de zon het steeds moeilijker. In oktober lag het aantal zonuren nog maar een paar uur boven het gemiddelde en november was de somberste maand. Mist, nevel en laaghangende bewolking zorgden voor een aantal grijze en kille dagen, waardoor de zon slechts tijdens spaarzame opklaringen te zien was. Het totaal aantal zonuren komt met 61 uur onder het novembergemiddelde van 70 uur uit. Door het aandeel van september verliep de herfst met ongeveer 365 zonuren alsnog zo’n 15 uur zonniger dan gemiddeld.

Droog, nat, droog

Gemiddeld was oktober bij uitstek de natste maand van deze herfst, maar binnen het land zijn flinke verschillen op te merken. In Zuid-Limburg viel slechts 50 millimeter in de hele oktobermaand, terwijl in de Randstad de neerslagsommen lokaal piekten naar 188 millimeter. Buien vanaf de Noordzee zorgde voor de hoge neerslagsommen in het westen van het land. In november domineerde rustig herfstweer en viel beduidend minder neerslag dan gemiddeld. Wel sluit de maand buiig af. De meeste neerslag was ook in november weggelegd voor de westelijke helft van het land.

De relatief natte oktobermaand kon het gebrek aan neerslag in de overige maanden niet compenseren. De neerslagsom van de herfst gemiddeld over het hele land komt met zo’n 160 millimeter dan ook ruim onder de gebruikelijke waarde van 226 millimeter uit.

Herfst kabbelde voort

Vorig jaar raasde herfststorm Odette over Nederland. Deze herfst bleef het vaak rustig in de atmosfeer en kwam het niet tot een officiële storm. In de herfstvakantie, op 20 oktober, was het wel even flink onstuimig. Stevige buien veroorzaakten forse valwinden en er kwamen zelfs tornado’s voor. Een ‘stormloze’ herfst beleefden we ook in 2018 én 2019. Dat is best uitzonderlijk, want gemiddeld komt het eens in de vijf à zes jaar niet tot een storm in de herfst. Dat rustige weer leverde wel geregeld nevel en (dichte) mist op. In totaal werd op 16 dagen een code geel uitgegeven om te waarschuwen voor slechte zichten. Het online-bericht: https://www.weeronline.nl/nieuws/weeroverzichten-2021-herfst